Претходно
Жителите на овој либиски град на генијален начин се справуваат со суровата пустинска клима!
По часови и часови возење низ пустинскиот пејзаж, високите бели ѕидини на градот Гадамес или Гадамис, опкружени со палми, може да изгледаат како халуцинација. „Пустинскиот бисер“, како што се нарекува градот во оазата на западот на Либија, се наоѓа на околу 550 километри југозападно од Триполи, на самата граница со Алжир и Тунис. Тука живеат околу седум илјади жители, главно Бербери. Во 1986 година, УНЕСКО го внесе Гадамес на листата на светско наследство во Африка како еден од најстарите градови во Сахара, а во 2016 година како одличен пример за населба со традиционална архитектура.
Гадамес е вклучен во листата на загрозени места на светско наследство поради граѓанската војна во Либија, присуството на вооружени групи, како и штетата што ја претрпе градот за време на војната.
Името Гадамес е познато најмалку 2000 години, но структурата што ја има градот денес ја развиле Арапите во 7 век. Совршено дизајниран за борба против пустинските ветрови и суровата клима на северна Сахара, Гадамес е одличен пример за самоодржливост.
Со температури кои достигнуваат 55 степени целзиусови во летото и кои се симнуваат под нулата во зима, условите за живеење не се идеални, но жителите сфатиле како да го направат животот поудобен. Лавиринтите од покриени премини направени од специјално дизајнирани ѕидови ја спуштаат температурата на 20 целзиусови степени. Заоблените премини помагаат и против напливот на пустински песок кога дуваат силни ветрови.
Во минатото, ѕидовите биле градени од мешавина од глина, песок и слама и заштитени со варовник. Во текот на денот, ѕидовите штитат од сончевите зраци, а ноќе ја ослободуваат топлината назад. До наредното утро тие се доволно ладни за повторно да ги заштитат жителите од горештините. Со вешто користење на достапните градежни материјали, жителите сфатиле како да се чувствуваат што е можно поудобно со што помалку ресурси, а во пустината тоа значи удобна температура без клима или греење кога температурите паѓаат.
Денеска нема постојани жители во стариот дел на Гадамес, но во текот на летото ги привлекува жителите од бетонските станбени блокови на новиот дел на градот, како и другите посетители кои доаѓаат да ги видат џамиите и чајџилниците и да уживаат во пријатната температура.
Откако прочитавте за овој град, можеби ќе сакате да прочитате и за пештерата Џара: Едно од најмагичните места во египетската пустина.
Извор: punkufer.dnevnik.hr
